Tanıtım
Anatomi; vücut bölümlerinin normal yapısını, gelişimini ve birbirleriyle olan ilişkilerini inceleyen bir bilim dalıdır. Eski Yunanca Anatemnein (açmak) ve tome (kesmek, ayırmak) sözcüklerinin birleşmesinden türemiştir. Vücudu sistemlere ayırır ve her sistemi kendi içerisinde inceler.
MİSYON
Sağlık Bilimler Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı’nın misyonu, üst düzeyde bilgi birikimine sahip, iyi iletişim kurabilen, araştırmacı, etik değerleri gözeten ve toplumda liderlik yapabilecek, özgüveni yüksek hekimler yetiştirmek, topluma bilimsel, çağdaş düzeyde, kaliteli hizmetler sunmak, yaptığı araştırmalarla ulusal ve uluslararası bilgi birikimine katkıda bulunmaktır. Bu amaçla, Anabilim Dalı Akademik kadrosunu oluşturmak, mezuniyet öncesi tıp eğitiminde kendi alanı ile ilgili başarıyı sürdürmek ve yükseltmek, eğitim ve araştırma laboratuvarlarının kurulması için girişimde bulunmak, Yüksek Lisans programı açmak, Doktora programı oluşturmak, kendi alanında ve yakın disiplinler tarafından düzenlenen Ulusal ve Uluslararası kongrelere ve kurslara daha etkin katılım gerçekleştirmek.
VİZYON
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı’nın vizyonu, ulusal düzeyde mezuniyet öncesi ve sonrası tıp eğitimi, araştırma, yenilikleri takip etme hususunda etkin çalışmalar yapmak, uluslararası düzeyde önde gelen Anatomi Anabilim Dalları arasında saygın bir yer almaktır.
İLKELER
Uluslararası benimsenmiş etik ilke ve kurallara göre eğitim-öğretim, araştırma ve rutin faaliyetleri yürütmek.
Anatomi ile ilgili ilk çalışmalar, yaklaşık on bin yıl öncesinden kalan, hayvan vücutlarını gösteren mağara resimlerinde ve Mezopotamya’da yapılan kazılarda MÖ 3000’lerden kalma koyun karaciğerlerinin kilden yapılmış modellerinde görülmektedir. Yine MÖ 1500-1600’lerden kalma papirüslerde insan vücudu ile ilgili bilgiler mevcuttur.
Eski Yunanlılarda ölü de olsa insan vücudunun açılıp incelenmesi yasaktı. Tıbbın babası sayılan Hipokrates döneminde bile bu tutum devam etmişti. MÖ 300 yıllarına doğru İskenderiye Tıp Okulu’nda suçluların vücudu incelenerek, öğrencilere otopsi gösterilerek uygulamalı anatomi bilgisi okutulurdu. MÖ 350-280 arasında Herofilus adlı bilim adamı sinir sistemini araştırarak sinirlerin beyin ve omuriliğe bağlı olduklarını ortaya koydu. Eski Yunanistanın ünlü hekimlerinden Bergamalı Galen (M. S. 130-200) anatomi üzerine eserler yazmıştır. Galenus kesip ayırma çalışmalarını daha çok maymunlar üzerinde geliştirdi ve kaza geçiren cesetler üzerinde de inceleme yaptı. Ortaçağ’da, insan vücudunun kesilmesinin günah olduğu kanaatinin kuvvetlenmesi anatomi ilminin ilerlemesine engel oldu. Belçikalı doktor Vesalius (1514-1584), Louvain ve Paris Üniversitelerinde okuduktan sonra, Venedik’e geçti, insan vücudunu keserek araştırmalarına başladı. Yirmi iki yaşındayken İtalya’nın Padua Üniversitesi’ne anatomi profesörü oldu. William Harvey (1578-1657), kanın vücutta dolaşımını buldu. John Hunter (1728-1793) adlı araştırmacı ise anatomi çalışmalarının genel ilkelerini ortaya koydu ve insan vücudu konusunda birçok doğru bilgiyi bilim dünyasına sundu. Bugünkü anatomi biliminin temellerinin atılışında Fallopius ile Eustachius’un büyük hizmetleri oldu. XIX. yüzyılda Fransız bilginlerinden Cuvier ile Bichat anatomi alanında birçok incelemeler yaptılar. Bilhassa X ışınlarının keşfinden sonra anatomi alanındaki çalışmaları sadece kadavralar üzerinde değil, canlılar üzerinde de yapmak mümkün oldu.
Anatomiyle ilgili çalışmalarda temel ilke olan kesip ayırmada (diseksiyon) kullanılan gereçler öteden beri aynıdır: Bisturi, penset, oluklu sonda ve makas. Bazen özel işler için testere, çekiç ve keski gibi gereçler de kullanılabilir. Bir diseksiyonun başarısı bu gereçlerin yerinde ve dikkatle kullanılmasına bağlıdır.
Günümüzde geliştirilen gereçlerle bir canlıyı açıp parçalamadan da organlar hakkında bilgi edinilebilmektedir. Röntgenin bulunmasıyla radyolojik anatomi adı verilen bilim dalı doğdu. Ayrıca yine röntgenle yapılan tomografik incelemelerle bir organın tabaka tabaka içe doğru incelenmesi de olasıdır. Ses dalgalarının organlara çarpıp yansıması yönetimine dayanan ultrasonografi, radyoaktif maddelerin organlara tutulmasıyla yapılan sintigrafik araştırmalarla çeşitli organların vücuttan çıkarılmadan incelenebilmesi sağlanmaktadır.
Ülkemizde Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri içerisinde yer alan Anatomi Anabilim Dalı Tıp Fakültelerinin mezuniyet öncesi tıp eğitimi ile Sağlık Bilimleri içerisinde yer alan diğer fakülte ve yüksekokulların ilgili bölümlerinde teorik ve uygulamalı eğitim vermektedir.
ÇALIŞMA KONULARI:
Anatomi eğitim metodları
Transplantasyon hastalarında dolaşım sistemi varyasyonları
İLETİŞİM BİLGİLERİ:
papatya.keles@sbu.edu.tr